Theo thống kê, số lượng bệnh nhân mắc bệnh lý gan giai đoạn cuối chiếm tới khoảng 30% với tỷ lệ tử vong rất cao, các tế bào gan bị phá hủy hàng loạt, hoặc hình thành các sợi xơ hóa, hoặc ác tính không có chức năng. Với nhóm bệnh nhân này, ghép gan được coi là biện pháp điều trị hiệu quả nhất.

"Ghép gan là một thủ thuật giúp thay thế một phần hoặc toàn bộ gan của bệnh nhân bị các vấn đề về gan bằng gan của một người khỏe mạnh khác. Phần gan được ghép có thể lấy từ người cho còn sống hoặc từ gan của người hiến nội tạng đã tử vong. Đến nay, ghép gan là phương pháp điều trị cuối cùng với các bệnh nhân suy gan giai đoạn cuối, với tỷ lệ sống còn trung bình sau 3 năm là 75%", GS Bàng cho biết.

Tại Việt Nam, ca ghép gan đầu tiên được thực hiện tại Bệnh viện Quân y 103 năm 2004. Trải qua gần 20 năm phát triển kỹ thuật ghép gan, hiện nay có 9 trung tâm ghép gan trên cả nước, ghép được trên 500 ca.

Theo GS.TS Lê Trung Hải, Chủ tịch Hội Gan mật Việt Nam, trong gần 500 ca ghép gan, có 80% là ghép gan lấy từ người hiến sống.

Các Trung tâm ghép gan hàng đầu tại Việt Nam đã ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật mới với nhiều thành quả, tiếp cận trình độ thế giới. Chi phí ghép gan cũng tiết kiệm hơn so với các nước khác khá nhiều. 

Theo Đại tá TS Lê Văn Thành, Chủ nhiệm khoa Phẫu thuật Gan-Mật-Tụy đánh giá, ghép gan tái sinh cuộc đời của những bệnh nhân ung thư gan. Có những người sau ghép gan 30-40 ngày, nhiều người nhìn họ không thể biết là bệnh nhân ghép gan bởi có chất lượng sống tốt hơn rất nhiều. Ca ghép gan sau ung thư tại bệnh viện đến nay 4 năm vẫn sống khỏe mạnh.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, năm 2021 đã thực hiện ca phẫu thuật nội soi lấy mảnh ghép gan từ người hiến sống và triển khai ghép thành công đầu tiên tại Việt Nam.

Ngày 17/8/2021, Bệnh viện phối hợp với Bệnh viện Nhi Trung ương ghép gan cứu sống bé gái 18 tháng tuổi bị u nguyên bào gan ác tính ngay từ khi mới 11 tháng tuổi. Ca ghép gan thành công đã mang lại cuộc sống mới cho cháu bé và trở thành ca ghép gan đầu tiên cho trẻ em bị ung thư gan được tiến hành tại Việt Nam.

Tháng 3/2022, Bệnh viện lần đầu phẫu thuật ghép gan cho bệnh nhi 5 tuổi bằng kỹ thuật nội soi lấy thùy gan trái từ người cho sống-là ca ghép gan nhỏ tuổi nhất với bệnh lý phức tạp thực hiện tại Bệnh viện.

GS Bàng cho biết, đến nay, các ca ghép được thực hiện với tỉ lệ thành công và thời gian sống sau ghép tương đương các nước tiên tiến trên thế giới. Đến nay, Bệnh viện đã thực hiện thành công 169 ca ghép gan.

Tuy nhiên, ghép gan là kỹ thuật rất khó, đòi hỏi sự phối hợp của rất nhiều chuyên ngành liên quan. Vì thế, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 phối hợp cùng Hội Gan mật Việt Nam và Phân hội Phẫu thuật Gan mật tụy Việt Nam tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề "Cập nhật những tiến bộ trong phẫu thuật và quản lý điều trị sau ghép gan" với sự tham gia của các chuyên gia đến từ các Bệnh viện hàng đầu của Hàn Quốc, các bác sĩ chuyên ngành ngoại khoa, ghép tạng, hồi sức, gây mê, tiêu hóa gan mật, truyền nhiễm của Việt Nam, với các nội dung về kỹ thuật ngoại khoa trong ghép gan; Ghép gan bất tương đồng nhóm máu và ức chế miễn dịch; Các biến chứng sau ghép gan...

Phó trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Thống Nhất đã hướng dẫn ekip y tế tại hiện trường thực hiện các bước sơ cấp cứu, giúp bệnh nhân được hồi sinh tim phổi thành công.

Trong thời gian chuyển viện khoảng 30 phút bằng xe cấp cứu có sẵn của nhà máy, bệnh nhân liên tục được nhân viên y tế nhồi tim, truyền thuốc vận mạch.

Khi xe đến cửa Bệnh viện Thống Nhất, tình trạng loạn nhịp thất, rung thất của người đàn ông vẫn đang diễn ra. Tại phòng cấp cứu, các bác sĩ tiếp tục sốc điện liên tục để phục hồi tuần hoàn cho bệnh nhân.

Quá trình hồi sức tim phổi nâng cao, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim, nên gọi ngay cho lãnh đạo khoa Tim mạch cấp cứu can thiệp báo cáo tình hình. Bệnh nhân được đẩy ngay lên phòng thông tim, trong tình trạng bứt rứt. Kết quả chụp mạch vành cho thấy, người đàn ông tắt gần như hoàn toàn 1 nhánh mạch vành chính và tổn thương 2 nhánh còn lại, dẫn đến tình trạng ngưng tim.

Ekip điều trị đã tiến hành can thiệp, tái thông nhánh mạch vành bị tắc cho bệnh nhân. Khoảng 50 phút sau khi thông mạch vành, huyết áp bệnh nhân phục hồi, được ngưng thuốc vận mạch và chuyển sang phòng hồi sức. Sáng sớm hôm sau, bệnh nhân rút được ống thở. Ngày thứ hai hậu can thiệp, bệnh nhân tỉnh táo, tiếp xúc tốt, ăn uống được. Hiện tại, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch.

Theo bác sĩ Tân, đây là một trường hợp rất hy hữu, khi người đàn ông ngừng tim 2 lần ở các địa điểm khác nhau, chỉ trong thời gian ngắn. May mắn, nam bệnh nhân được sơ cứu ban đầu kịp thời, có sự phối hợp tốt giữa tuyến y tế cơ sở và tuyến sau chuyên sâu về cấp cứu, can thiệp tim mạch, nên thoát chết.

Đại diện đội ngũ y tế ở nhà máy nơi bệnh nhân làm việc cho biết, đội của họ có 3 thành viên, gồm 1 bác sĩ, 1 điều dưỡng và 1 y sĩ, ở mỗi ca làm của công nhân đều có ít nhất 2 người trực.

Khi nhận tin báo xảy ra sự cố về sức khỏe, đội ngũ y tế sẽ chủ động cử người xuống hiện trường. Với trường hợp này, bệnh nhân đã ngưng tim, ngưng thở nặng, thời gian chuyển viện cần ít nhất 20 phút.

Ekip ở nhà máy phải thực hiện sơ cứu, ấn tim ngoài lồng ngực không ngừng nghỉ, thiết lập đường truyền tĩnh mạch để chờ tuyến trên tiếp tục hỗ trợ.

Phó giáo sư Lê Đình Thanh, Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất chia sẻ, hiện nay tình trạng ngưng tim, "đột tử" ngoại viện rất nhiều. Thông thường, bệnh nhân được đến viện ở giai đoạn muộn, sơ cứu ban đầu không đúng cách nên vô phương cứu chữa, hoặc sống được cũng để lại những di chứng nặng nề.

Do đó, việc phối hợp tốt giữa tuyến dưới và tuyến trên có ý nghĩa rất quan trọng, giúp tăng tỷ lệ cứu sống bệnh nhân. Bên cạnh đó, bộ phận y tế cơ quan cũng cần được quan tâm đào tạo, có các chương trình huấn luyện sơ cấp cứu.

Sức khỏe & Đời sống